Tegoroczna zmiana formatu ma na celu oczywiście zwiększenie atrakcyjności rozgrywek dla kibiców, a także zwiększenie liczby meczów, co przekłada się na wzrost środków dzielonych między kluby. W sezonie 2023/24 pula środków związanych z rozgrywkami pucharowymi była prognozowana na 3.5 mld euro, a w nowej formule założenia podają 4.4 mld euro, co oznacza wzrost o niemal 1 mld euro, czyli o 26%.
Jak UEFA dzieli pieniądze
UEFA, podobnie jak Ekstraklasa SA, w swoich obliczeniach powołuje się na przewidywane przychody związane z rozgrywkami. Te, jak wspomniałem, w bieżącym sezonie mają być rekordowe, przekraczające 4 mld euro. Ostateczne kwoty będą znane dopiero jesienią przyszłego roku, kiedy poznamy wykonanie budżetu związanego z rozgrywkami. UEFA zaznacza, żeby traktować wszystkie te kwoty jako zaawansowaną prognozę, a nie pewnik.
Koszty związane z obsługą meczów europejska federacja szacuje na 387 mln euro, co oznacza wzrost o 64 mln euro względem poprzedniego sezonu. W tej kwocie zawierają się koszty związane z organizacją meczów, losowań i wszystkich innych zdarzeń wokół rozgrywek oraz całej machiny administracyjnej.
W nowym cyklu kluby z federacji europejskich, które nie uczestniczą w rozgrywkach UEFA otrzymają 308 mln euro, czyli 7% puli. To może niektórych zdziwić, ale tak – kluby, które nie zakwalifikowały się do eliminacji europejskich pucharów otrzymują środki z UEFA, jednakże są to niskie kwoty.
Pula nagród związana z kobiecą wersją Ligą Mistrzów to 22 mln euro, co w porównaniu do 10 mln euro sezon wcześniej jest dużym wzrostem.
Kolejne 3 mln euro stanowią środki do rozdzielenia między klubami uczestniczącymi w rozgrywkach UEFA Youth League, czyli rozgrywkami potocznie nazywanymi “młodzieżową Ligą Mistrzów”.
Ostatnią niezwiązaną z rozgrywkami ligowymi grupą środków są te przeznaczone na rundy eliminacyjne, które w tym roku będą zasilone kwotą 132 mln euro, w porównaniu do 105 mln euro w poprzednim sezonie.
Środki, które zostaną rozdysponowane między kluby to 93.5% przychodów netto, a pozostałe 6.5%, czyli jakieś 240 mln euro to środki, które zasilą konto UEFA, ale mają zostać przeznaczone m.in. na inwestycje w rozwój europejskiej piłki nożnej.
Zatem do rozdzielenia między rozgrywki ligowe trzech europejskich pucharów oraz Superpucharu pozostaje 3.3 mld euro, czyli o 600 mln euro więcej niż rok wcześniej. Z tej kwoty aż 74%, czyli 2.5 mld euro będzie podzielone między kluby grające w fazie ligowej Ligi Mistrzów i w Superpucharze. Do klubów z Ligi Europy trafi 17% środków (565 mln euro), a do Ligi Konferencji 8.6% (285 mln euro).
Liga Mistrzów i Superpuchar
W cyklu na lata 2024-27 środki dzielone między kluby z Ligi Mistrzów opierają się na 3 filarach.
- Stałe kwoty za awans do fazy ligowej (27.5%, 670 mln euro do podzielenia między 36 klubów)
Każdy klub, który awansuje do fazy ligowej rozgrywek otrzyma 18.62 mln euro premii. Kwota zaliczki, która będzie rzeczywiście płatna jesienią to 17.87 mln euro, a pozostałe 0.75 mln euro to kwota, która zostanie “dopłacona” jesienią przyszłego roku, kiedy zostanie określony rzeczywisty budżet. Ta część może ulec niewielkim zmianom na plus oraz na minus.
- Środki zależne od wyników (37.5%, 914 mln euro)
W fazie ligowej za każde zwycięstwo zespół będzie otrzymywał 2.1 mln euro, a za remis 700 tys. euro. Środki, które zostaną “zaoszczędzone” na remisach (wtedy oba zespoły otrzymają łącznie 1.4 mln euro, więc 700 tys. euro zostaje wolne) będą rozdzielone wg rankingu ligowego. Środki te zostaną dodane do puli i tym samym zwiększą się kwoty z tego podpunktu.
Ranking ligowy działa tak samo, jak nasza ekstraklasowa premia za dane miejsce na koniec sezonu. Najsłabsza drużyna w lidze na koniec rozgrywek otrzyma 1 udział, czyli ok. 275 tys. euro. Najlepsza otrzyma 36-krotność kwoty 275 tys. euro, czyli 9.9 mln euro.
W środkach zależnych od wyników zawarta jest także premia dla zespołów z miejsc 1-8, które otrzymają po 2 mln euro oraz dla zespołów z miejsc 9-16. Dla nich przewidziano po 1 mln euro premii.
Kolejne fazy rozgrywek wiążą się z następującymi premiami:
- awans do play offów o 1/8 finału – po 1 mln euro na klub
- awans do 1/8 finału – po 11 mln euro na klub
- awans do 1/4 finału – po 12.5 mln euro na klub
- awans do 1/2 finału – po 15 mln euro na klub
- awans do finału – po 18.5 mln euro na klub
- wygrana w finale – 6.5 mln euro
Wygrany finał to także przepustka do meczu o Superpuchar. Sam udział w meczu wiąże się z 4 mln euro premii dla obu zespołów, a wygrany otrzyma dodatkowy 1 mln euro. Tym samym wygrany mecz finałowy to tak naprawdę 10.5 mln euro premii, a premie z poprzednich faz to łącznie 57 mln euro.
- Nowy format, czyli filar wartości (35%, 853 mln euro)
Ta część to połączona pula nagród za współczynnik UEFA oraz market pool. Składa się z dwóch części: europejskiej i pozaeuropejskiej. Ich proporcje będą zależały od rzeczywistych proporcji związanych ze sprzedażą praw telewizyjnych do Ligi Mistrzów na tych rynkach. Schemat jego obliczania jest dość skomplikowany i na ten moment nie da się określić, jakie konkretnie kwoty trafią do klubów. Będzie to znane dopiero po zakończeniu sezonu, kiedy UEFA opublikuje oficjalne zestawienie.
Liga Europy
W cyklu 2024-27 budżet na nagrody dla uczestników wynosi 565 mln euro. Schemat podziału jest taki sam, jak w Lidze Mistrzów. Różnica polega jedynie na kwotach, które są dzielone.
Każdy z 36 klubów, które zakwalifikują się do rozgrywek ligowych otrzyma po 4.31 mln euro premii (4.14 mln euro zaliczki i 170 tys. euro rozliczone po sezonie).
Dodatkowe środki można otrzymać (podobnie jak w Lidze Mistrzów) za wyniki. W LE zwycięstwo jest wyceniane na 450 tys. euro, a remis na 150 tys. euro.
Jeden udział w premii za ranking ligowy został określony na 75 tys. euro i tyle otrzyma najsłabszy zespół. Do najlepszego trafi 36x więcej, czyli 2.7 mln euro.
W środkach zależnych od wyników zawarta jest także premia dla zespołów z miejsc 1-8, które otrzymają po 600 tys. euro oraz dla zespołów z miejsc 9-16. Dla nich przewidziano po 300 tys. euro premii.
Kolejne fazy rozgrywek wiążą się z następującymi premiami:
- awans do play off o 1/8 finału – po 300 tys. euro na klub
- awans do 1/8 finału – po 1.75 mln euro na klub
- awans do 1/4 finału – po 2.5 mln euro na klub
- awans do 1/2 finału – po 4.2 mln euro na klub
- awans do finału – po 7 mln euro na klub
- wygrana w finale – 6 mln euro
Tutaj także mamy do czynienia z trzecim filarem związanym ze współczynnikiem i market pool, jednak podstawę jego obliczania stanowią skomercjalizowane prawa do rozgrywek LE i LK, które są sprzedawane łącznie. Liga Mistrzów nie wchodzi w skład tego źródła, co znacznie zmniejsza jego wartość.
Liga Konferencji
W cyklu 2024-27 budżet dla uczestników trzeciego pucharu UEFA wynosi 285 mln euro. Inne są także proporcje między różnymi kategoriami.
Za awans do fazy ligowej każdy z 36 klubów otrzyma po 3.17 mln euro premii (3.05 mln euro zaliczki i 120 tys. euro rozliczone po sezonie).
Dodatkowe środki można otrzymać za wyniki. W LK zwycięstwo jest wyceniane na 400 tys. euro, a remis na 133 tys. euro.
Premia za ranking ligowy została określona na 28 tys. euro dla najsłabszego zespołu oraz 1 mln euro dla najlepszego.
W środkach zależnych od wyników zawarta jest także premia dla zespołów z miejsc 1-8, które otrzymają po 400 tys. euro oraz dla zespołów z miejsc 9-16. Dla nich przewidziano po 200 tys. euro premii.
Kolejne fazy rozgrywek wiążą się z następującymi premiami:
- awans do play off o 1/8 finału – po 200 tys. euro na klub
- awans do 1/8 finału – po 800 tys. euro na klub
- awans do 1/4 finału – po 1.3 mln euro na klub
- awans do 1/2 finału – po 2.5 mln euro na klub
- awans do finału – po 4 mln euro na klub
- wygrana w finale – 3 mln euro
Ostatnią część stanowi filar wartości, czyli środki za współczynnik i udział danego kraju w market pool.
Eliminacje
Pula środków, które trafią do klubów uczestniczących w rundach kwalifikacyjnych LM, LE i LK wyniesie 3% całkowitych przychodów brutto prognozowanych na 4.4 mld euro, czyli łącznie 132 mln euro. Schemat rozdzielania kwot nie różni się od tego z poprzedniego sezonu. Kluby otrzymają stałą kwotę za udział w danej rundzie i stałą kwotę po odpadnięciu z rozgrywek. Zespoły biorące udział w eliminacjach do faz ligowych LM i LE w przypadku porażki spadają do eliminacji LK, więc to za odpadnięcie z tych rozgrywek przysługuje premia.
Kwoty dla klubów wyeliminowanych w rundach kwalifikacyjnych Ligi Konferencji:
- I runda: 150 tys. euro
- II runda: 350 tys. euro
- III runda: 550 tys. euro
- IV runda: 750 tys. euro
Dodatkowo mistrz kraju, który nie zakwalifikuje się do fazy ligowej któregokolwiek z pucharu otrzyma 260 tys. euro dodatkowej rekompensaty. W przypadku Ekstraklasy takie środki mogłyby trafić do Jagiellonii Białystok, ale jak wiadomo, klub zakwalifikował się do fazy ligowej Ligi Konferencji. Przykładowo, w tym sezonie tę premię otrzyma Lincoln Red Imps z Gibraltaru.
Zespoły, które zakwalifikują się do IV rundy el. LM nie otrzymają żadnych środków za udział w rundach kwalifikacyjnych, bo skorzystają ze środków za awans do rozgrywek fazy ligowej LM albo LE.
Odpadnięcie z el. LM w IV rundzie oznacza, że klub otrzyma premię w wysokości 4.29 mln euro. W zeszłym sezonie taką premię otrzymał Raków Częstochowa. Wynosiła wtedy 5 mln euro.
Kluby, które przegrają w III rundzie el. LM w ścieżce ligowej oraz te, które wygrają play off o LE nie otrzymają 175 tys. euro za te rundy, bo skorzystają ze środków za awans do rozgrywek fazy ligowej LE.
Płatności solidarnościowe
Środki dla klubów nieuczestniczących w rozgrywkach UEFA w sezonie 2024/25 otrzymają do podziału 7% całości, czyli 308 mln euro. Szczegółowy schemat podziału tej kwoty będzie opublikowany przez UEFA w oddzielnym komunikacie.
Nadwyżka
Wszelkie dodatkowe przychody przekraczające planowany budżet będą podzielone pomiędzy kluby i UEFA w tym samym stosunku, jaki zastosowano do podziału całkowitych przychodów netto (93.5% dla klubów / 6.5% dla UEFA). Kwoty te zostaną rozdzielone proporcjonalnie pomiędzy kluby zgodnie z regulaminem.
Ile zarobią polskie kluby?
Jagiellonia Białystok
Przed startem eliminacji Jagiellonia miała kilka możliwych scenariuszy. Ostatecznie miały miejsce takie wyniki:
- I runda eliminacji Ligi Mistrzów: mistrz Polski nie gra na tym szczeblu
- II runda eliminacji Ligi Mistrzów: wygrana z FK Poniewież
- III runda eliminacji Ligi Mistrzów: porażka z Bodø/Glimt (spadek do Ligi Europy)
- IV runda eliminacji Ligi Europy: porażka z Ajaksem (spadek do fazy ligowej Ligi Konferencji)
Premie:
- 525 tys. euro za rundy eliminacyjne (3x 175 tys. euro)
- 3.17 mln euro za awans do rozgrywek ligowych
- co najmniej 28 tys. euro za ranking ligowy i ewentualnie 400 tys. euro za wygraną albo 133 tys. euro za remis
- środki z filaru wartości, czyli market pool i współczynnik UEFA
Łącznie 4 mln euro, czyli ponad 17 mln zł.
Z kim Jagiellonia zagra w fazie ligowej:
Mecze domowe:
- Molde (Norwegia, 2. koszyk),
- Olimpija Ljubljana (Słowenia, 3. koszyk),
- FC Petrocub Hincesti (Mołdawia, 5. koszyk)
Mecze wyjazdowe:
- FC Kopenhaga (Dania, 1. koszyk),
- Mlada Boleslav (Czechy, 4. koszyk),
- NK Celje (Słowenia, 6. koszyk)
Piotr Klimek podzielił się na X symulacją wyników w fazie ligowej Ligi Konferencji.
Z jego przewidywań wynika, że Jagiellonia prawdopodobnie zdobędzie ok. 8-9 punktów. W takim przypadku za wyniki klub otrzymałby np. 2x 400 tys. euro za wygrane i 3x 133 tys. euro za remisy, co łącznie dałoby dodatkowe 1.2 mln euro. Takie wyniki dałyby też awans do play-offów o 1/8 finału, czyli kolejne 200 tys. euro premii, a 18. miejsce w lidze to 532 tys. euro.
Z bazowych 4 mln euro doszlibyśmy do ok. 6 mln euro, czyli do 26 mln zł.
Stadion w Białymstoku mieści ok. 22 tys. kibiców, więc na wakacyjnych meczach pucharowych wypełniał się średnio w 86%. Jagiellonia sprzedała ok. 60 tys. biletów na te mecze, a w perspektywie najbliższych miesięcy może dołożyć drugie tyle. To również należy uwzględniać jako przychody klubu z europejskich pucharów. Po stronie kosztowej trzeba natomiast uwzględnić przeloty, zakwaterowanie i inne wydatki związane z dodatkową liczbą meczów.
Wisła Kraków
Wiślacy po zdobyciu Pucharu Polski wystartowali w I rundzie eliminacji Ligi Europy.
- I runda eliminacji Ligi Europy: wygrana z Llapi Podujevo
- II runda eliminacji Ligi Europy: porażka z Rapidem Wiedeń
- III runda eliminacji Ligi Konferencji: wygrana ze Spartakiem Trnava
- IV runda eliminacji Ligi Konferencji: porażka z Cercle Brugge
Premie:
- 700 tys. euro za rundy eliminacyjne (4x 175 tys. euro)
- 750 tys. euro za odpadnięcie w IV rundzie el. LK
Łącznie prawie 1.5 mln euro, czyli ponad 6 mln zł.
Wisła zorganizowała najwięcej spośród polskich klubów meczów domowych – 4. Na trybunach pojawiło się łącznie prawie 100 tys. kibiców, co na pewno pozytywnie wpłynęło na klubowe finanse. Nawet pomimo wysokich kosztów wynajmu stadionu (ok. 200 tys. zł za jeden mecz).
Przypadek Wisły jest nadzwyczajny, ponieważ prawdopodobnie tych środków w ogóle nie otrzyma. Jest to związane ze sporem klubu z Adamem Mandziarą, który domagał się prowizji od transferów Kamila Kosowskiego i Macieja Żurawskiego. Sprawa dotyczy wydarzeń sprzed wielu lat, ale Wisła otrzymała w lipcu oficjalne pismo od UEFA z informacją o zamrożeniu kwoty 853 tys. franków szwajcarskich, czyli ok. 900 tys. euro.
Kolejne środki Wisła musi zapłacić jako karę za zachowanie kibiców:
- 40.500 euro za wykorzystanie przez jej kibiców niedozwolonych materiałów pirotechnicznych w czasie meczu ze Spartakiem,
- 50.000 euro za wykorzystanie przez jej kibiców niedozwolonych materiałów pirotechnicznych w czasie meczu z Llapi,
- 8.000 euro za blokowanie przez fanów wyjść ewakuacyjnych w czasie meczu z Llapi,
- 8.000 euro za blokowanie przez fanów wyjść ewakuacyjnych w czasie meczu z Rapidem.
Zatem łączna kwota kar od UEFA wynosi 106.5 tys. euro. Łącznie zatem klub zarobi o 1 mln euro mniej niż mógł. Pozostałe 500 tys. euro wg nieoficjalnych informacji mogły pochłonąć koszty organizacji całej logistyki związanej z meczami domowymi i wyjazdowymi. Można powiedzieć, że Wisła Kraków finansowo nie uzyska znaczących kwot na tej przygodzie w Europie.
Śląsk Wrocław
Śląsk i Legia za zajęcie miejsca na podium Ekstraklasy zaczęły eliminacje od II rundy:
- I runda eliminacji Ligi Konferencji: polskie zespoły w niej nie grają
- II runda eliminacji Ligi Konferencji: wygrana z Riga FC
- III runda eliminacji Ligi Konferencji: porażka z FC Sankt Gallen i odpadnięcie
- IV runda eliminacji Ligi Konferencji: –
Premie:
- 350 tys. euro za rundy eliminacyjne (2x 175 tys. euro)
- 550 tys. euro za odpadnięcie w III rundzie el. LK
Łącznie prawie 1 mln euro, czyli ponad 4 mln zł. Śląsk także ma do zapłacenia kary za użycie pirotechniki przez kibiców. UEFA naliczyła klubowi dwie kary o łącznej wysokości 33.5 tys. euro, czyli ok. 150 tys. zł.
Na dwóch meczach domowych Śląska Wrocław było łącznie prawie 40 tys. widzów, co dało dodatkowe wpływy ze sprzedaży biletów, cateringu i gadżetów. W meczu z Ryga FC klub nie mógł sprzedawać biletów na trybunę B, na której znajdują się ultrasi z powodu kary za użycie pirotechniki na meczu z Hapoelem w 2021 roku.
Legia Warszawa
Droga do fazy ligowej Legii:
- I runda eliminacji Ligi Konferencji: polskie zespoły w niej nie grają
- II runda eliminacji Ligi Konferencji: wygrana z Caernarfon Town
- III runda eliminacji Ligi Konferencji: wygrana z Brøndby IF
- IV runda eliminacji Ligi Konferencji: wygrana z Drita Gnjilane
Premie:
- 525 tys. euro za rundy eliminacyjne (3x 175 tys. euro)
- 3.17 mln euro za awans do rozgrywek ligowych (kwota stała)
- co najmniej 28 tys. euro za ranking ligowy i ewentualnie 400 tys. euro za wygraną albo 133 tys. euro za remis w fazie ligowej
- środki z filaru wartości, czyli market pool i współczynnik UEFA
Łącznie ponad 3.7 mln euro, czyli ponad 16 mln zł.
Z kim Legia zagra w fazie ligowej:
Mecze domowe:
- Real Betis (Hiszpania, 1. koszyk),
- FC Lugano (Szwajcaria, 4. koszyk),
- Dinamo Mińsk (Białoruś, 6. koszyk)
Mecze wyjazdowe:
- Djurgarden (Szwecja, 2. koszyk),
- Omonia Nikozja (Cypr, 3. koszyk),
- TSC Backa Topola (Serbia, 5. koszyk)
Wróćmy do obliczeń Piotra Klimka. Wg niego, za najbardziej prawdopodobne można uznać zdobycie 9 punktów. Podobnie jak w przypadku Jagiellonii, załóżmy 2x 400 tys. euro za wygrane i 3x 133 tys. euro za remisy, czyli łącznie 1.2 mln euro. Do tego doliczmy awans do play-offów o 1/8 finału, czyli kolejne 200 tys. euro premii i 560 tys. euro za 17. miejsce w lidze.
Z bazowych 3.7 mln euro doszlibyśmy do ok. 5.7 mln euro, czyli do 24 mln zł.
Oczywiście do tej kwoty należy dodać środki zarobione na sprzedaży gadżetów i wejściówek za co najmniej 3 domowe mecze. Łącznie na dwóch meczach domowych Legii było ponad 46 tys. widzów, a byłoby ich jeszcze więcej, gdyby nie karny brak widzów na meczu z Caernarfon. Na trzech meczach w fazie ligowej można spodziewać się ok. 70 tys. kibiców, co łącznie da ponad 115 tys. dodatkowo sprzedanych wejściówek. Szczególnie mecz przeciwko Betisowi wydaje się być bardzo atrakcyjny dla kibiców.
Od wymienionych kwot należy odliczyć 10 tys. euro kary, którą UEFA nałożyła na klub za zablokowane ciągi komunikacyjne na jednej z trybun.
Komentarze